Treinreis deel 1, Irkutsk & Listvjanka

Dag 5 – Dinsdag 5 september (vervolg)

Het overwegend zonnige weer van afgelopen dagen heeft plaatsgemaakt voor regen. De ene keer harder dan de andere keer maar in ieder geval regen. De straten van Moskou veranderen langzaam in wildwaterbanen en de gladde tegeltjes waarmee de meeste stoepjes zijn bestraat zijn spekglad geworden. Gezien mijn schoenen op de grootste gedeelte van de zool geen profiel meer hebben is het met een backpack van 16+ kilo plus nog een rugzak voorop glibberen en glijden. Moskou ziet er tijdens dit Hollandse weer een stuk minder aantrekkelijk uit… des te meer reden om zo snel mogelijk de metro in te duiken.

Ruim twee uur voor vertrek van de trein arriveer ik op het station. Dit is geen probleem want ik ben liever te vroeg dan te laat. Het is eventjes zoeken naar een informatie bord waar ik het treinnummer op terug kan vinden maar met de hulp van een vriendelijke politieman en Google Translate is het uiteindelijk gelukt. Op het speciale “long distance” perron is nog een tentje waar ik nog wat warms eet. Vanuit dit restaurant prima zicht op het matrix bord waarop 30 minuten voor vertrek het juiste perron verschijnt voor trein 70, de trein naar Chitta (nog iets verder dan Irkutsk). Als snel verschijnt het perron nummer op het bord maar gezien het nog regent en het nog 30 minuten duurt voordat de trein vertrekt wil ik eigenlijk nog eventjes binnen blijven. Met dat ik dit besluit bedenk ik mij ook dat het wellicht lekker is om als eerste in de cabine te zijn zodat ik een beetje mijn ruimte kan claimen voor mijn bagage. Er zitten zo’n 10 vier-persoons cabines in een treintoestel. De cabine en je bednummer (en daarmee dus ook of je boven of onder slaapt) is al bepaald bij aanschaf ticket dus daar valt weinig aan te veranderen. Ik hoop op een bed onder omdat ik heb gelezen dat deze 5 centimeter langer zijn dan de bovenbedden en daarnaast scheelt het natuurlijk een hoop geklauter voor de komende 4 dagen.

De provodnitsa van de wagon doet de check in. Dit zijn strenge vrouwen waar vooralsnog geen lachje af kan. De provodnitsa zit de komende 4 dagen vast op dit treintoestel en is voor iedereen in de wagon de conciërge, handhaver, schoonmaakster, surrogaat moeder, samovar beheerder en gewoon het eerste aanspreekpunt. De samovar is een soort uit de kluiten gewassen waterkoker (op kolen). In elke wagon van de trein is er eentje aanwezig… volgen we het nog? Ik dwaal een beetje af van mijn verhaal namelijk.

Eenmaal in de cabine blijkt dat ik een bed boven heb, niks aan te doen. Vanuit de cabine is er boven het gangpad een afgesloten ruimte waar ik prima mijn backpack kwijt kan en er zo ook nog spullen uit kan pakken zonder elke keer de tas uit deze nauwe ruimte te halen… misschien toch zo gek nog niet, die plek boven. Het bed is smal maar breed genoeg. Qua lengte kom ik makkelijk 10/15 centimeter te kort dus dat wordt krom liggen de komende dagen. Dit soort dingen weet je voordat je aan zoiets begint dus niet klagen maar dragen. De cabine mag ik delen met een oude Russische man en met Anton & Irma, een Nederlands stel van rond de 50 (gok ik zo). Je zult denken, ga je een reis maken en vervolgens zit je alsnog op 4 vierkante meter met twee Nederlanders. Klopt enerzijds, aan de andere kant; mijn gesprekken met de Russen zijn tot nu toe nog niet heel vruchtbaar geweest dus mensen waarmee ik gewoon een fatsoenlijk gesprek kan voeren vind ik persoonlijk wel fijn. Al snel blijkt dat ik de komende dagen genoeg gesprekken kan voeren in het Nederlands want naast Irma & Anton zitten er nog 6 Nederlanders in mijn wagon!

De provodnitsa komt al snel langs met een pakketje linnen en een handdoekje, ik vindt dit ironisch, gezien er geen douche aanwezig is. Met een aantal schokken (waarbij iedereen meteen bij elkaar in de armen ligt; aangenaam kennis te maken) vertrekt de trein om stipt 13:50. Op naar Irkutsk!

De trein stopt een aantal keer per dag maar alleen bij stops van langer dan 20 minuten kun je de wagon uit. Eerlijk is eerlijk; de eerste stops zijn beangstigend. Je ziet de Russen over het hele station heen en weer wandelen en ondertussen waar kopen van de lokale bevolking. De toeristen hangen angstvallig rond moeder Theresa bij de ingang van de wagon rond. Een enkeling durft het aan wat te kopen maar rent zodra hij of zij zijn wisselgeld heeft terug naar de wagon. Je kunt het zo gek niet bedenken of je kunt het kopen op een station; van uien tot bestuurbare auto’s, van bondmutsen tot ijsjes.

De dag vliegt voorbij. Een beetje lezen, kletsen, eten en uit het raam staren. Variatie hierin is of je dit doet terwijl je ligt, zit (op je eigen bed of op het bed van degene die een bed onder heeft toegewezen gekregen) of in het gangpad staat. Uiteindelijk rond middernacht gaat het lichtje figuurlijk uit.


Dag 6 – Woensdag 6 september

Rond een uur of 6 klaarwakker. Ik zie dat mijn mede cabine genoten nog slapen. De oude Rus welke onder mij sliep is vannacht klaarblijkelijk omgeruild met een oudere vrouw, niks van meegekregen dus zal toch wel diep hebben liggen slapen. Na wat draaien toch nog weer verder geslapen tot een uurtje of 9. Inmiddels zitten we lokale tijd al in de volgende tijdzone, dus +1 ten opzichte van Moskou en +2 t.o.v. Nederland. De trein hanteert over het gehele traject trouwens de Moskou tijd om verwarring in tijd te voorkomen. Iedereen maakt zich klaar voor weer een “lange” stop van 25 minuten in Balezino. In de trein is het eerder te warm dan te koud dus mijn treinpak bestaat uit een shirt met korte broek en blote voeten in teenslippers. In Balezino is het weer mooi maar er staat een windje en het is er een stuk kouder dan in Moskou als je het mij vraagt. Snel wat broodjes, yoghurt en dat soort fratsen inslaan voor het ontbijt. Er zijn vandaag nog twee lange stops om 13:45 (Perm) en 19:41 (Ekaterinburg) dus een beetje slim inkopen is hier van toepassing. Op het perron blijkt dat er ook een complete wagon is met Nederlandse oudjes van een of andere groepsreis. Voor de rest is het merendeel Russisch en ze spreken, zoals dat hoort, uiteraard geen Engels.

De jonge Russische mannen zitten hun tijd voornamelijk uit door te zuipen. Dat begint ’s ochtends met bier maar voor het middag is gaan ze over op wodka. Met een beetje mazzel waggelen ze rond 15u al over de gangen en weten sommige van voren niet meer wat ze van achteren aan de het doen zijn. Dit aanzicht is best komisch. Sommige worden helaas ook vervelend en er is een vrouwelijke backpacker uit Zwitserland die wordt lastig gevallen door een dronken gast. Op het eerste beste station bonjourt de provodnitsa de kerel er uit en draagt hem over aan de politie. Dronken rondlopen is blijkbaar geen enkel probleem, zolang je maar niet anderen tot last bent.

’s Avonds eet ik noodles (tot nu toe nog geen hele goede verhalen over de restauratie wagen gehoord en ik was niet van plan om de noodles weer terug naar Nederland te nemen). Voor het slapen nog een paar slokjes wodka.


Dag 7 – Donderdag 7 september

Normaal gesproken begin ik de dag met een lekkere douche, hier gaat dat iets anders. Zoals jullie weten is er namelijk geen douche. Oplossing; ouderwets met een washandje een beetje poedelen uit de wasbak. Dat gaat prima maar echt een fris gevoel houd je er niet aan over. Dit komt waarschijnlijk ook omdat dit in de WC moet gebeuren en deze rook eigenlijk al niet helemaal fris toen we vertrokken uit Moskou. Zodra je de WC doorspoelt gaat er trouwens gewoon een klep onder in de wagon open en zie je de handel op het spoor vallen.

Tijdens de stops heb ik inmiddels een vast stramien.
1. Eerst foto’s maken als er wat interessants te fotograferen valt, de meeste mensen vliegen namelijk als aasgieren op de verkoop lui of shopjes af waardoor het dringen is geblazen.
2. Zodra de grootste drukte voorbij is wat inslaan als dit nodig is.
3. Waar tijd over is een plekje opzoeken om zo nog eventjes een paar minuten in de zon te kunnen staan.
Tijdens het stilstaan op een perron voelt het alsof je nog steeds aan het hobbelen bent zoals dat in de trein ook gebeurd.

Inmiddels zitten we alweer in de volgende tijdzone en zijn er vandaag twee stops om te luchten. Rond de middag stoppen we in Omsk, dan zitten we op ruim 2700 kilometer en zit de helft van de rit naar Irkutsk er dus al op. Om 16:00, dus eigenlijk 6 uur, stoppen we nog in Barabinsk. Ik moet zeggen dat de dagen eigenlijk voorbij vliegen. Inmiddels is er ook een Frans stel in de wagon bijgekomen. Ze zijn op huwelijksreis. Het feit dat de man van het stel de reis heeft geregeld en zijn verse vrouw er in de trein achter moest komen dat er geen wifi en geen douche aanwezig is, geeft al een beetje aan dat met deze man wel te lachen valt.

Ondertussen veranderd het landschap aan de andere kant van het raam. De eerste twee dagen waren het voornamelijk uitgestrekte bossen waardoor het zicht niet heel ver ging. Vandaag komen er wat meer heuvels en uitgestrekte landerijen voorbij. Het lijkt alsof je in de tijd reist, dit komt omdat de groene bladeren inmiddels meer en meer herfstachtig bruin worden, de temperatuur buiten bij elke stop kouder lijkt te worden en het tijdverschil tussen de lokale en Moskou tijd steeds groter wordt.

De oude vrouw in de cabine wordt omgeruild voor een jonge vrouw. Niet voor lang want op een korte stop gaat ze er al weer uit en stelt Sergio zich voor. Een Rus maar hij kan prima Engels. Hij pakt af en toe deze trein voor zijn werk, als het zo uitkomt. Hij is nu ook op weg naar huis en verlaat hij vanavond weer de trein. Hij lijkt het zelf allemaal wel mooi te vinden en tovert nog wat whisky uit zijn tas. Kijk! Goed bezig Sergio! Ik sta alleen net op het punt om samen met het Nederlandse stel te gaan eten in de restauratie wagen. Ik beloof hem dat als we terugkomen we wat drinken.

Het eten in de restauratie wagon stelt inderdaad niet veel voor. Voor 1000 roebel (eerder had ik het over Roepies, wat een foutje was, in Rusland betalen ze met de Roebel) (omgerekend zo’n 14 euro) krijg je een paar stukjes vlees, wat groenten (als in; paar plakjes komkommer en twee partjes tomaat), een paar aardappeltjes en een biertje.

Als we rond 8 uur terugkomen in de cabine blijkt Sergio al uit te moeten stappen. Helaas! Het goede nieuws is dat hij zijn whisky achterlaat.

Tijdens de stop in Novosibirsk blijkt wel hoe koud het hier kan worden. De zomer is nauwelijks voorbij en gezien het lokaal al 23:00 uur is gaat het nog wel wat kouder worden verwacht ik. Hier merk je in de trein trouwens weinig van maar des te groter is het temperatuurverschil tijdens een stop. Sergio zijn drank is het slaapmutsje voor vanavond.


Dag 8 – Vrijdag 8 september

Vannacht wederom een nieuwe tijdszone ingereden dus inmiddels is het verschil met Moskou 4 uur. Vandaag heb ik mezelf voorgenomen om er een korte dag van te maken zodat ik vanaf komende nacht, wanneer we wederom een nieuwe tijdzone ingaan, kan leven volgens de lokale tijd. Sergio zijn plek is weer ingenomen. Dit keer door een Rus die samen met 6 mannen op pad is. Nadeel; deze man heeft van snurken zijn specialiteit gemaakt. Halverwege de nacht heb ik mijn oordoppen weer eens opgezocht maar zelfs met doppen in en het kabaal van de hobbelende trein lig ik een tijd wakker van zijn gesnurk.

De vroege stop maak ik dan ook niet mee omdat ik nog een paar uurtjes bij slaap. Het tijdsverschil is nu wel wat raar aan het worden en iedereen is hiermee aan het rekenen. Over minder dan 24 uur komen we aan in Irkutsk en dat is ook wel weer een leuk vooruitzicht. Het “treinen” bevalt hartstikke goed alleen het is straks ook lekker om weer in een normaal bed te slapen en nieuwe mensen om je heen te hebben.

Om 19 uur, lokale tijd, stoppen we op 4384 kilometer van Moskou nog in Ilanskaya. Sla wat broodjes in en laat in een van de winkeltjes mijn oog vallen op een pakje cheddar kaas! Lekker! Zeker voor de afwisseling.

Het landschap is inmiddels veranderd in uitgestrekte velden met alleen maar lage begroeiing. Sommige vergezichten met een laaghangende zon zorgen voor mooie schilderij achtige plaatjes. Jammer dat het fotograferen hiervan vrijwel onmogelijk is. Om middernacht gaan slapen, hopelijk is de beer Boeloe Rus onder mij iets minder actief in zijn houtzagerij.


Dag 9 – Zaterdag 9 september

Om 7 uur word ik wakker. De snurkbaas op het bed onder mij heeft vannacht zichzelf weer overtroffen dus ben behoorlijk duf. Na het ontbijt is het binnen no time 11:30 en heb ik 5193 kilometer in de trein doorgebracht. Dit betekend dat we zijn aanbeland in Irkutsk. Tijd voor nieuwe indrukken en na 4 dagen achterover hangen moeten er weer zaken geregeld worden.

Helaas is het weer er de laatste dagen niet beter op geworden en is het winderig en regent het zachtjes. De meeste mensen hebben een transfer geboekt richting Listvjanka, een dorpje hier 70 kilometer vandaan aan het Baikal meer. Hier wil ik vandaag uiteindelijk ook heen maar moet eerst mijn ticket nog ophalen in het centrum van Irkutsk. Ik besluit om naar het centrum te lopen. Dit is ongeveer 2 kilometer.

De stad ziet er industrieel uit en heeft in mijn ogen stil gestaan in de tijd. Het doet het meest denken aan oude Oost Duitse dorpen. Veel is vervallen, de wegen zitten vol met gaten en het weer zorgt ervoor dat het er allemaal wat triest uitziet. Desondanks begint het bloed weer wat sneller te stromen. Het is altijd spannend als je weer op een nieuwe plek bent en weer van alles uit mag gaan zoeken.

20 minuten later arriveer ik bij de rand van het Kirov Square. Hier zou ergens een tourist office moeten zitten waar ik mijn treinticket voor morgen (Irkutsk – Ulaan Baatar) kan afhalen. Naast een groot hotel zie ik niet gek veel andere gebouwen dus besluit het hotel maar binnen te lopen. Bij de receptie staat een wat oudere vrouw zich nogal druk te maken. Ik heb geen idee waar ze het over heeft maar ben bij een andere medewerker inmiddels aan de beurt. Bij de vraag naar het tourist office (ik laat het Russische adres op mijn telefoon zien) maakt de oudere vrouw een geluid en bijbehorend gebaar van opluchting. Wat blijkt; dit is de mevrouw van het tourist office en gezien het weekend is (en het kantoor eigenlijk niet open is) vroeg ze bij de receptie zich af of er al een Hollander langs was geweest want ze had een ticket voor hem. Huppa, twee vliegen in een klap. En ik was dus op de juiste plek en ik had de beste mevrouw meteen te pakken. Ook fijn om te zien dat er mensen zijn die zich dus druk willen maken om het feit dat het ticket wat ik heb geboekt wel daadwerkelijk bij mij terecht komt.

Samen met de mevrouw ga ik naar de 2e verdieping. Ik sjok bepakt en bezakt achter haar aan door de lange gangen van het hotel. Het blijkt dat het kantoor uiteindelijk gewoon een omgebouwde hotel kamer is. Naast dit kantoor zit een kapper die zo te zien ook een zaakje hebben gemaakt in wat eerst twee kleine hotel kamers moeten zijn geweest. Ze is enorm aardig en verteld mij alles wat ik moet weten. De weg naar het busstation voor een rit naar Listvjanka tekent ze uit op een kaart en met 5 minuten sta ik weer op straat. Lekker geregeld dit! Ik wordt er nog vrolijker van en het weer is inmiddels ook wat opgeknapt. De zon probeert tussen de dikke wolken door te komen en het is gestopt met regenen.

Via de “boulevard” van Irkutsk loop ik met een omweg naar het busstation. Deze boulevard ligt verhoogd langs een grote brede rivier waardoor het een mooi uitzicht geeft. Tegenover het busstation neem ik een zogenaamde “private bus” naar Listvjanka. Deze is iets duurder (scheelt 50 cent) en is sneller op zijn eindbestemming dan de andere bus. De busjes vertrekken in principe elke 20 minuten op de voorwaarde dat alle 16 plekken bezet zijn. Voor de eerste 15 minuten ben ik de enige die in het busje zit dus besluit de bestuurder naar een markt te rijden, iets verderop in Irkutsk. Hier staat al een halfvol busje met als eindbestemming Listvjanka dus ik laad de handel om naar het andere busje. Binnen 5 minuten zijn alle plekken gevuld en rijden we in anderhalf uur naar het drop aan het Baikal meer. Hoewel het Baikal meer niet het grootste zoetwater meer ter wereld is (dat meer heb ik namelijk samen met Sabrina en mijn ouders in Peru/Bolivia bezocht), is het wel het diepste meer op aarde! Daarnaast zwemt er in dit meer de Omul vis welke je nergens anders ter wereld vindt. Deze vis moet ik dus zeker nog gaan proberen.

Het weer hier is inmiddels weer guur en regenachtig. Er komt een flinke wind vanaf het meer zetten. Het dorp is heel klein en er is weinig te beleven maar het is geweldig! Overal op straat wordt in weer in wind door mensen met verschoten kleding vis gerookt. Het straalt iets gezelligs uit.

Het hostel blijkt nog wel een eindje buiten het drop te liggen maar na 20 minuten de berg op lopen heb ik het gevonden. Het hostel ligt eigenlijk midden in een vallei. Een grote vallei want het geblaf van de honden echoot als een gek. Erg bijzonder zo vlakbij het Baikal meer. Het hostel is een grote houten blokhut en binnen is het aangenaam warm. Met de eigenaresse regel ik dat (eindelijk) mijn Russische visum geregistreerd wordt en ik huur een mountainbike om weer richting het dorp te gaan. Ik fiets wat rond en dwaal over de verlaten stranden. Op de markt eet ik Pilav met kalfsvlees. Inmiddels is het flink afgekoeld dus terug naar het hostel. Eindelijk een warme douche, heerlijk! De straal is niet echt denderend maar op dit moment maakt mij dat eigenlijk vrij weinig uit.

Na een tukje typ ik dit verhaal en zorg ik dat de foto’s veilig gesteld worden op de laptop. Zo te horen heeft het stel naast me een gezellig tijd samen… Welkom in een hostel! Rond 1 uur ga ik slapen. Het plan voor morgen is gemaakt en nu lekker slapen!


Dag 10 – Zondag 10 september

Om 8 uur schuif ik duf aan bij het ontbijt. Samen met de Ier (welke op dezelfde kamer ligt) bespreken we nog eventjes hoe erg onze kamergenoot (een Chinees) heeft gesnurkt vannacht. Hierdoor duurde het lang voordat ik sliep maar uiteindelijk wel heel diep geslapen en heerlijk om weer een nachtje met de benen languit te kunnen liggen!

Met de mountainbike doe ik nog een rondje door het dorp. Het is prachtig weer dus de foto’s zijn meteen een stuk gezelliger. Op ruim 20 minuten fietsen afstand is er een uitzichtpunt. Ik fiets er naartoe en vanaf dat moment is er een weg omhoog. Met de fiets aan de hand hobbel ik naar boven, straks naar beneden gaat een feestje worden nu ik de fiets bij mij heb! Halverwege is het mogelijk een stoeltjes lift te pakken naar het uitzichtpunt. Dit is nog maar een klein stukje maar ik besluit deze wel te nemen. De lift is eigenlijk gewoon een ski lift, zo wordt deze ’s winters ook gebruikt maar tijdens de zomermaanden is hij ook open voor wandelaars. De lift gaat nu wel extra langzaam dus het duurt 20 minuten om boven te komen. Boven aangekomen neem ik een aantal foto’s en loop ik naar beneden. Het uitzicht is trouwens fantastisch en dat komt mede door het geweldige weer. Foto’s staan inmiddels op mijn Facebook. Voor mijn gevoel ben ik eerder beneden (tot aan het begin van de lift) dan dat ik met de lift naar boven ging. Met de mountainbike cross ik weer naar beneden en fiets ik terug naar het hostel.

De tas is weer ingepakt voor wederom twee nachten in de trein. In het dorp eet ik nog een gerookt Omul visje (smaakt als een makreel) en hop weer in een busje richting Irkutsk. Hier aangekomen zoek ik het hostel op waar ik mijn visum voor Rusland definitief registreer en maak gebruik van het Wifi om met thuis contact op te nemen, foto’s op Facebook te plaatsen en dit verhaal uiteraard online te gooien. Over een paar uur vertrekt mijn trein richting Mongolië, op naar een nieuw avontuur!